ไหโบราณ วัดถ้ำโพธิ์ชัย ตั้งอยู่ที่บ้านเพิ่ม ตำบลบ้านเพิ่ม อำเภอผาขาว จังหวัดเลย เชื่อกันว่ามีเมื่อวันที่ 8 มกราคม 2559 ที่วัดโพธิ์ชัยบ้านเพิ่ม ต.บ้านเพิ่ม อ.ผาขาว จ.เลย มีประชาชนจำนวนมากเดินทางมากราบไหว้โบราณวัตถุหลายรายการ และกระดูกมนุษย์ที่เพิ่งถูกค้นพบจากในถ้ำบนภูใหญ่เมื่อวันที่ 30 ธันวาคมที่ผ่านมา ขณะชาวบ้านเข้าไปหาของป่า ซึ่งชาวบ้านและพระสงฆ์ได้ร่วมกันนำมาเก็บใส่ตู้ไว้ในศาลาการเปรียญ เพื่อให้ประชาชนได้กราบไหว้บูชา เป็นสิริมงคล พร้อมบริจาคเงินเข้าวัด อ่านเพิ่มเติม>>
ถ้ำผาสวรรค์ (2566)
ถ้ำผาสวรรค์ ตั้งอยู่ที่บนวัดถ้ำผาสวรรค์ บ้านผาสวรรค์ ตำบลบ้านเพิ่ม อำเภอผาขาว จังหวัดเลย เป็นถ้ำที่มีภูมิทัศน์งดงาม ภายในอุโมงค์ มีหินงอกหินย้อย มีทางขึ้นลดหลั่นเป็นชั้นๆ ตามธรรมชาติสรรสร้าง และยังมีพื้นป่าที่อุดมสมบูรณ์ มีต้นผงพันปีอยู่ระหว่างทางขึ้น ไปยังยอดเขา เชื่อกันว่าต้นผงต้นนี้มีอายุมามากพันปี มีธรรมชาติที่ครบถ้วน เหมาะแก่การศึการะบบนิเวศของธรรมชาติ และเหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ ซึ่งการเที่ยวชมถ้ำผาสวรรค์นั้น ต้องเดินขึ้นไปบนยอดเขาประมาณ 300 เมตร จะเห็นศาลาชมวิวและองค์พระประธาน บริเวณนี้สามารถมองเห็นถนน หมู่บ้าน และพื้นที่ทำกินของชาวบ้านได้อย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็นสวนยางพารา ทุ่งนา และสวนมะขามหวาน ไร่อ้อย เส้นทางรถวิ่งผ่านที่สวยงาม นอกจากนี้ เดินออกไปไม่ไกลจะพบกับอุโมงค์ถ้ำ บริเวณนี้สามารถศึกษาปรากฏการณ์หินงอกหินย้อยได้ เมื่อเดินเข้าไปในถ้ำก็จะไปโผล่อีกด้านหนึ่งกลางภูเขา หากอยากชมวิวมุมสูงขึ้นไปอีก ให้ปีนขึ้นบันไดขึ้นไปด้านบน แต่ต้องใช้ความระมัดระวัง เพราะเป็นที่สูงและมีหินแหลมคม อาจเกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุขึ้น และไม่ควรไปอยู่ตรงที่อันตรายเกินไป เพราะอาจพลัดตกลงมาได้ อ่านเพิ่มเติม>>
การเลี้ยงศาลเจ้าพ่อพรมจักร (2566)
ไร่ภูตะวัน (2566)
ไร่ภูตะวัน ตั้งอยู่ที่ บ้านซำพร้าว อำเภอผาขาว จังหวัดเลย ไร่ภูตะวันเป็นแหล่งเรียนรู้ที่เกี่ยวกับธรรมชาติที่คงสวยงามอยู่ในพื้นที่ตำบลบ้านเพิ่ม มีน้ำตกที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ มีสวนดอกไม้ที่หลากหลายสีสัน มีต้นผักหวานและต้นไม้หาอยากนาๆชนิด มีแกะและสัตว์เลี้ยงหลากหลายสายพันธุ์ ที่เป็นจุดดึงดูดให้ผู้คนได้เข้าชม อีกทั้งสวนสตรอเบอรี่ที่กว้างใหญ่ตลอดฤดูกาลและสามารถเก็บกินได้ก่อนซื้อ และยังเป็นแหล่งเรียนรู้อีกหนึ่งแห่งของ กศน.ตำบลบ้านเพิ่ม มีอาชีพที่หลากหลายให้ได้เรียนรู้ มีการทำไร่นาสวนผสมแบบผักปลอดสารพิษ สามารถเก็บกินได้เลยโดยที่ไม่ต้องล้าง อ่านเพิ่มเติม>>
การสานกระติบข้าว (2566)
งานดอกฝ้ายบาน สืบสานวัฒนธรรมไทเลย (2566)
เลย เป็นจังหวัดเดียวของประเทศที่ปลูกฝ้ายมากเป็นอันดับ 1 ในสมัยนั้น และเพื่อเผยแพร่ชื่อเสียงของจังหวัดเลยในด้านการท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่มีอยู่มากมาย คือ ภูกระดึง ภูเรือ ภูหลวง ควบคู่กับการส่งเสริมเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรม ขณะเดียวกันก็เป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนในชนบทที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมได้ท่องเที่ยวพักผ่อน รื่นเริงสนุกสนาน โดยในช่วงฤดูหนาวถือว่าเป็นช่วงระยะเวลาที่เหมาะสมกับการจัดงานมากที่สุด เพราะเป็นช่วงที่มีอากาศหนาวเย็น และฝ้ายกำลังออกดอกขาวบานสะพรั่งไปทั่วจังหวัดเลย ต่อมาสภาพเศรษฐกิจและสังคมเปลี่ยนไป ฝ้ายซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจอันดับหนึ่งของจังหวัดเลย ขาดการเอาใจใส่ส่งเสริม เกษตรกรหันไปสนใจปลูกมะขามหวาน ข้าวโพด มะม่วงหิมพานต์ ยางพารา อ้อยและมันสำปะหลัง ซึ่งมะขามหวานได้เข้ามามีบทบาทในทางเศรษฐกิจแทนฝ้าย ในสมัยนายชีวิน สุทธิสุวรรณ เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดเลย โดยได้มอบหมายให้คณะกรรมการในครั้งนั้นผลักดันให้นำชื่อมะขามหวานเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของชื่องาน “งานกาชาดดอกฝ้ายบาน มะขามหวานเมืองเลย” ตั้งแต่ปี พ.ศ.2531 มาจนถึงปัจจุบัน โดยจัดต่อมาเป็นประจำทุกปี ที่สนามหน้าศาลากลางจังหวัดเลย มีการแสดงศิลปะ วัฒนธรรมท้องถิ่น ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสืบสานและเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นของชาวจังหวัดเลย รวมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดเลย โยงไปถึงการพัฒนาเศรษฐกิจของคนในท้องถิ่นจึงมีการแสดงสินค้าเกษตรสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์และเพื่อเป็นการส่งเสริมความรักความสามัคคีและรักหวงแหนในวัฒนธรรมพื้นบ้านอันเป็นการพัฒนาสังคมโดยผ่านกระบวนการแสดงออกร่วมกันทางสภาวัฒนธรรมจังหวัด/อำเภอ/ตำบล/เทศบาลและศูนย์วัฒนธรรม ได้ร่วมกันออกร้านในงานนี้ พร้อมทั้งจัดประกวดและสาธิตการแสดงวัฒนธรรมท้องถิ่น อ่านเพิ่มเติม>>
วนอุทยานภูบ่อบิด (2566)
พจนานุกรม ภาษาถิ่น ไทเลย - กลาง (2566)
ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” จังหวัดเลย (2566)
ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ ได้รับพระราชทานราชานุญาตจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ให้จัดตั้งขึ้นตามโครงการจัดตั้ง
ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" เพื่อเฉลิมพระเกียรติและเพื่อสนองแนวทางพระราชดำริ ในการส่งเสริมการศึกษาสำหรับประชาชนที่ได้ทรง แสดงในโอกาสต่าง ๆ ในโอกาสที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณเสด็จเป็นองค์ประธาน ในการประชุมสมัชชาสากลว่าด้วยการศึกษาผู้ใหญ่ เมื่อวันที่ 12 มกราคม 2533 ได้ทรงพระราชทานลายพระหัตถ์ เชิญชวนให้ และในบทพระราชนิพนธ์เรื่อง “ห้องสมุดในทัศนะของข้าพเจ้า” ได้ทรงกล่าวว่า“...ความรู้ของมนุษย์เป็นมรดกที่ตกทอดกันมาแต่โบราณ เมื่อมีการประดิษฐ์คิดค้นอักษรขึ้นผู้มีความรู้ก็ได้บันทึกความรู้ของสิ่งที่ตนค้นพบเป็นการจารึกหรือเป็นหนังสือ ทำให้บุคคลอื่นในสมัยเดียวกัน หรืออนุชนรุ่นหลังได้มีโอกาสศึกษาทราบถึง เรื่องนั้น และได้ ใช้ความรู้เก่า ๆ เป็นพื้นฐานที่จะหาประสบการณ์คิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ที่เป็นความก้าวหน้า เป็นความเจริญสืบต่อไป... อ่านเพิ่มเติม>>
กลุ่มทอผ้าไทเลย (บ้านก้างปลา) (2566)
กลุ่มทอผ้าไทเลย (บ้านก้างปลา) ได้ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2524 โดยหมู่บ้านได้รับการ
คัดเลือกให้เป็น“หมู่บ้านแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง” โดยได้มีการส่งเสริมให้ชุมชนทอผ้าขึ้นใช้เอง ต่อมากรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ก็ได้เข้ามาสนับสนุนให้มีการรวมตัวจัดตั้งกลุ่มทอผ้าขึ้น โดยมีนางแตงอ่อน บุตรดีสุวรรณ เป็นประธานกลุ่มเพราะเป็นผู้มีบทบาทริเริ่มและมีฝีมือในการทอและประยุกต์ลายผ้ามีสมาชิกจำนวน 10 คน ปัจจุบันกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านก้างปลาหมู่ที่ 9 มีนางฉลาด เสาวนนท์ เป็นประธานกลุ่ม ที่ทำการกลุ่มเลขที่ 177 หมู่ที่ 9 บ้านก้างปลา ตำบลชัยพฤกษ์ อำเภอเมือง จังหวัดเลย อ่านเพิ่มเติม>>
ประเพณี บุญข้าวประดับดิน (2566)
ภูผาผึ้งห้วยม่วง (2566)
ภูผาผึ้งห้วยม่วง มีลักษณะหน้าผาหินปูนและเป็นป่าธรรมชาติของชาวบ้านห้วยม่วง ตำบลนาดินดำ อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย ต่อมา ปี พ.ศ 2564 มีกลุ่มอนุรักษ์ธรรมชาติ ซึ่งเป็นประชาชน เป็นลูกเป็นหลานชาวบ้านห้วยม่วง ได้เข้ามาพัฒนา บุกเบิกให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ ซึ่งมีตาแว่นผู้ดูแลสถานที่ท่องเที่ยวภูบ่อบิด และคุณหมอเทห์ (คุณหมอ รพสต.เจริญสุข ตำบลนาดินดำ) และมีหน่วยงานราชการ เทศบาลตำบลนาดินดำ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น การท่องเที่ยวจังหวัดเลย ให้การสนับสนุนช่วยเหลือ ปรับปรุงพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สวยงาม และมีหน่วยงานราชการสนับสนุนนำผู้ที่ดูแลภูผาผึ้ง เข้าศึกษาดูงาน และผ่านการอบรมการเป็นไกด์นำเที่ยว เพื่อให้ผ่านการอบรมและจะได้นำความรู้มาพัฒนาปรับใช้กับสถานที่ท่องเที่ยวภูผาผึ้ง อ่านเพิ่มเติม>>
นิยมพยากรณ์ (2566)
นางนิยม คลังกลาง (นิยมพยากรณ์) เป็นผู้มีความรู้ความสามารถ มีความเชี่ยวชาญ ภูมิปัญญาเกี่ยวกับความเชื่อและศาสนา อาชีพเฉพาะทาง โหราศาสตร์ หมอดูลายมือ ดูฤกษ์ยาม ประสบการณ์ 40 ปี
เป็นผู้ที่มีชื่อเสียงทางด้านหมอดูลายมือ โดยนางนิยม คลังกลาง ได้รับความรู้การดูหมดดูลายมือ จากรุ่นหนึ่งสู่รุ่นหนึ่ง จนนางนิยม คลังกลาง ได้ประกอบอาชีพหมอดูลายมือมาจนถึงปัจจุบัน มีประชาชนทั่วไปทั้งต่างหมู่บ้าน ต่างอำเภอไปดูดวงกับนางนิยม คลังกลาง โดยประชาชนที่ไป จะต้องเตรียมขัน 5 (คือเทียน 5 คู่ และดอกไม้ 5 คู่) อ่านเพิ่มเติม>>
ศูนย์เรียนรู้การเกษตรทฤษฎีใหม่ (นายบุญแทน เหลาสุพะ) (2566)
ศูนย์เรียนรู้การเกษตรทฤษฎีใหม่ (นายบุญแทน เหลาสุพะ)
โดยมีนายบุญแทน เหลาสุพะ เจ้าของศูนย์เรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่ เป็นสวนเศรษฐกิจพอเพียงในท้องถิ่น มีการดำรงชีวิตตามสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติ ปลูกพืชผักผลไม้ในสวนเพื่อรับประทานในครัวเรือนและจำหน่ายให้คนในถ้องถิ่น โดยพืชผักที่ปลูกล้วนเป็นผักผลไม้ปลอดสารเคมี เพราะสวนแห่งนี้ปุ๋ยอินทรีย์ที่จัดทำขึ้นเอง รวมถึงสารบำรุงดอกและใบ สารกำจัดศัตรูพืชก็จัดทำขึ้นจากวัถุดิบธรรมชาติทั้งสิ้น “แต่ก่อนเคยปลูกฝ้าย ข้าวโพด และมันสำปะหลัง ใช้ยาตลอด (ยาฆ่าแมลง) พอตรวจร่างกาย มีสารพิษตกค้างมาก จึงเลิกใช้สารเคมี ทุกวันนี้ยังมีสารตกค้างอยู่เลย แต่น้อยกว่าแต่ก่อน” เริ่มด้วยการซื้อต้นละมุดมาปลูก 1 ต้น และค่อยๆ จัดสรรแบ่งพื้นที่เป็นสัดส่วนตามแนวเกษตรทฤษฎีใหม่ โดยได้รับความช่วยเหลือจากสำนักงานเร่งรัดพัฒนาชุมชน (รพช.) มาขุดสระเก็บน้ำให้ ปัจจุบันมีพืชสวนร่วม 23 ชนิด อ่านเพิ่มเติม>>
การทำเกษตรอินทรีย์ (2566)
นางจิรัสยา วรรณไชย วิลาร์ด เป็นผู้มีความรู้ ความสามารถในการทำการเกษตรอินทรีย์ ปลูกผักและผลไม้ โดยใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ที่ทำขึ้นเอง ผักผลไม้เกษตรอินทรีย์สามารถจำหน่ายให้กับคนในชุมชน ทำให้ประชาชนในชุมชนได้รับประทานผักและผลไม้ปลอดสารผิด และยังสร้างรายได้ให้กับเจ้าของสวนเป็นอย่างดี สวนกระต่ายสบายเลย ของนางจิรัสยา วรรณไชย วิลาร์ด ได้รับเลือกเป็นแหล่งเรียนรู้การทำเกษตรอินทรีย์ประจำตำบลนาดินดำและอำเภอเมืองเลย พืชผักผลไม้ ในสวนกระต่ายสบายเลย เช่น แก้วมังกร มะนาว อโวคาโด ผักสลัด ผักเคล ฯลฯ อ่านเพิ่มเติม>>
ผ้าลายดอกฝ้ายเมืองเลย (2566)
จังหวัดเลยได้ดำเนินการลงพื้นที่สืบค้นลายผ้าที่เป็นลายดังเดิมของจังหวัดเลย จากอำเภอต่าง ๆ ที่อยู่ในจังหวัดเลย พบลายผ้าที่เป็นลายดั้งเดิมที่เป็นลายประจำอำเภอเป็นจำนวนมาก คณะทำงานออกแบบลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดเลย ประกอบด้วยภาครัฐ เอกชน รัฐวิสาหกิจ ภูมิปัญญา และปราชญ์ชาวบ้าน และประชาชน ในจังหวัดเลย ได้ร่วมกันสืบค้น และลายผ้าที่มีลักษณะเด่นจากการถักทอ สื่อถึงอัตลักษณ์ของจังหวัดเลย ไปพร้อมกับการพัฒนาและต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมด้านการทอผ้าของจังหวัดเลย ที่มีมายาวนาน และคณะกรรมการพิจารณาลายคัดเลือกลายผ้า “ลายดอกฝ้ายเมืองเลย” เป็นลายผ้าอัตลักษณ์ ประจำจังหวัดเลย อ่านเพิ่มเติม>>
ห้วยกระทิง (2566)
ห้วยกระทิง เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม ตั้งอยู่อ่างเก็บน้ำหมานตอนบน เป็นอ่างเก็บน้ำสันเขื่อนดิน มีพื้นที่ในส่วนของอ่างเก็บน้ำ 2.4 ตารางกิโลเมตร มีขนาดความจุ 26 ล้านลูกบาศก์เมตร สันเขื่อนยาว 800 เมตร ครอบคลุมพื้นที่ 1,500 ไร่
เริ่มแรกอ่างเก็บน้ำหมานสร้างขึ้นเพื่อการชลประทาน เนื่องจากอ่างเก็บน้ำหมานมีทิวทัศน์สวยงาม มีภูเขาทิวไผ่โอบล้อม บรรยากาศดี จึงมีการพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว จุดเด่น มีทิวทัศน์สวยงาม ล่องแพพักผ่อน พร้อมทานอาหารได้ อ่านเพิ่มเติม>>
ภูมิปัญญาด้านเกษตรกรรม (2566)
ภูมิปัญญาด้านการเกษตร
ประวัติข้อมูลส่วนตัวของผู้ประกอบภูมิปัญญาท้องถิ่น นายยงยุทธ ประวัง อายุ 65 ปี เกิดวันที่ 31 ตุลาคม 2500 บ้านเลขที่ 65 หมู่ที่ 6 ตำบลน้ำหมาน อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย โทรศัพท์มือถือ 0819652077 อ่านเพิ่มเติม>>
ห้องสมุดประชาชนจังหวัดเลย (2566)
การทำพวงกุญแจจากเศษผ้า (2566)
การทอผ้าซิ่น ตีนซิ่น (2566)
โครงการศูนย์บริการเกษตรเคลื่อนที่ หนองหล่ม (2566)
อ่างเก็บน้ำหนองหล่ม หรือเรียกอีกชื่อว่า สระเวฬุวัน ตั้งอยู่ ณ บ้านกำเนิดเพชร หมู่ 11 ตำบลเมือง อำเภอเมือง จังหวัดเลย ก่อตั้งเมื่อปี 2519 ใกล้ๆกับมหาวิทยาลัยราชภัฏเลย
ซึ่งเดิมทีเมื่อก่อนหนองหล่มแห่งนี้เป็นบ่อน้ำธรรมชาติ ที่ชาวบ้านใช้เพื่อการดำรงชีวิต ในการหาปลา ในการใช้น้ำเพื่อการเกษตร ตลอดจนใช้ในการอุปโภคต่างๆในชีวิตประจำวัน
ซึ่งต่อมาได้มีหน่วยงานภาครัฐเข้ามาปรับปรุงบริเวรรอบๆหนองหล่ม เพื่อให้ประชาชนไกล้เคียงได้ใช้ประโยชน์ของหนองหล่มกันอย่างทั่วถึง อ่านเพิ่มเติม>>
การทำกรงนก เครื่องจักสาน (2566)
ประวัติข้อมูลส่วนตัวของผู้ประกอบภูมิปัญญาท้องถิ่น
เจ้าของ นายจำรัส แพงงา
บ้านเลขที่ 3 หมู่ที่ 13 บ้านหนองผักก้าม ตำบลเมือง อำเภอเมืองจังหวัดเลย
เมื่อก่อนนายนายจำรัส แพงงา ประกอบอาชีพรับจ้างและทำเกษตรกรปลูกข้าว ทำไร่ ทำสวน และรับจ้างต่างเพื่อพอจะทำได้ จนกระทั่งวันหนึ่งเขาได้ไปหาเพื่อนที่ต่างจังหวัด ซึ่งเพื่อนของเขาได้ประกอบอาชีพทำกรงนกหัวจุกนายจำรัส แพงงา และเครื่องจักสานต่างๆ
นายจำรัส แพงงา จึงได้เข้าไปปรึกษาและสอบถามการทำกรงนกหัวจุก ซึ่งในตอนนั้นการเลี้ยงนกหัวจุกได้แพร่หลายจำนวนมาก และนิยมเลี้ยงกันจนแพร่หลาย และทำให้กรงนกหัวจุกที่ใช้เลี้ยงนกหัวจุกนั้นไม่มีพอจำหน่าย อ่านเพิ่มเติม>>
พิพิธภัณฑ์ศิลปะวัฒนะธรรม จังหวัดเลย (2566)
พิพิธภัณฑ์ศิลปวัฒนธรรมจังหวัดเลย ในปี พ.ศ. 2530 เมื่อมีการก่อตั้งศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเลย ในวิทยาลัยครูเลย ได้เปิดเป็นหอวัฒนธรรมขึ้น ต่อมาได้ก่อสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ในปีพ.ศ. 2535 ด้วยงบประมาณสนับสนุนจากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย แล้วจึงก่อตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นจังหวัดเลย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 โดยอยู่ในความรับผิดชอบของสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย เมื่อปี พ.ศ. 2549 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนาทรงเสด็จมาเยี่ยมชม 6 พิพิธภัณฑ์ อ่านเพิ่มเติม>>
ข้าวหลามโบราณ (2566)
นางสาวจิราพร แก้วกันหา มีความรู้เรื่องการทำข้าวหลามโบราณที่สืบทอดมาจาก บิดามารดาเพื่อมาประกอบอาชีพสร้างรายได้หลักให้กับครอบครัว และเป็นอาชีพหลักของครอบครัว โทรศัพท์มือถือ 0611870445
กระบวนการ ขั้นตอนการผลิต
วิธีทำ ข้าวหลามในกระบอกไม้ไผ่
สูตร วิธีทำข้าวหลาม แบบง่าย ๆ ทำเองได้ รสชาติอร่อย มีมาแนะนำด้วยกัน 2 สูตร คือ สูตรดั้งเดิม และสูตรข้าวเหนียวดำธัญพืช จะทำได้อย่างไรบ้าง ไปดูกันเลย อ่านเพิ่มเติม>>
บุญข้าวจี่ กินข้าวแดกงา เว้าจาภาษาเลย (2566)
วัดถ้ำผาปู่ (2566)
พิพิธภัณฑ์ประภัศร์จันทโชติ วัดศรีจันทร์ อนุสรณ์วิจารณ์สังฆกิจ (2566)
พิพิธภัณฑ์ประภัศร์จันทโชติ วัดศรีจันทร์ อนุสรณ์วิจารณ์สังฆกิจ
บ้านนาอ้อ หมู่ที่ 1 ตำบลนาอ้อ อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย
เดิมตำบลบ้านนาอ้อ มีเขตการปกครองไปถึงตำบลศรีสองรัก เมื่อมีประชากรเพิ่มขึ้น พ.ศ. 2530 จึงได้แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 2 ตำบล คือ ตำบลศรีสองรักปัจจุบัน และเทศบาลตำบลนาอ้อ นาอ้อเป็นหมู่บ้านเก่าแก่ที่มีอายุกว่า 300 ปี ผู้คนสืบเชื้อสายมาจากเวียงจันทน์และหลวงพระบาง เดิมเรียกบ้าน “หนองวังขอน” เพราะมีหนองน้ำขนาดใหญ่และมีขอนไม้อยู่กลางหนอง ต่อมาราวปี 2226 ชาวบ้านได้อพยพลงมาทางใต้ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ คืออยู่ในบริเวณรอบๆ หนองอ้อ ชาวบ้านจึงเรียกว่า “บ้านนาอ้อ” และได้ตั้งวัดศรีจันทร์ขึ้นเป็นวัดแรก อ่านเพิ่มเติม>>
การเลี้ยงปลานิลกระชัง (2566)
บ้านท่ามะนาว หมู่ที่ 4 ตำบลนาอ้อ อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย หมู่บ้านท่ามะนาว หมู่ที่ 4 ตำบลนาอ้อ อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย ตั้งอยู่ริมแม่ลำน้ำเลย แม่น้ำสายหลักที่ไหลผ่านมาจากทางเหนือ ไหลลงสู่แม่น้ำโขง พาดผ่านบริเวณของหมู่บ้าน มีความยาวของแม่น้ำหลายสิบกิโลเมตร อาชีพของคนในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกร รับจ้าง กรีดยาง จักรสาน ทอผ้า และอื่นๆ แต่มีอาชีพหนึ่งที่สามารถทำรายได้ให้แก่คนในชุมชนบ้านท่ามะนาว คืออาชีพการเลี้ยงปลากระชัง อ่านเพิ่มเติม>>
นิทานใต้ต้นกร่าง (2566)
ในสวนที่มีทั้งต้นไม้น้อยใหญ่ นานาชนิด และมีต้นไม้ต้นน้อยเหล่านี้สามารถโน้มลำต้นมาคุยกันได้ บอกอยากโตเร็วๆ จะได้ผลิดอกออกผลเป็นชมพู่หวานๆ จะออกผลใหญ่กว่าใคร และจะอร่อยกว่าต้นมะม่วงต้นอื่น บ้างก็บอกไม่ยอมแพ้หรอก จะออกผลฝรั่งทั้งหวานทั้งกรอบให้คนติดใจเลย ต้นกร่างเล็กๆ ฟังต้นนั้น ต้นนี้คุยกัน ก็นึกในใจว่าฉันก็จะออกผลที่หวานอร่อยให้ได้เหมือนกัน หลังจากนั้นต้นไม้กลุ่มนี้ก็แข่งขันกันเติบโต ต้นมะม่วงแย่งดูดน้ำและอาหารมากกว่า ตอนนี้มีต้นสูงใหญ่ ใบสีเขียวสด โตกว่าต้นอื่น ๆ อ่านเพิ่มเติม>>
ลูกแก้วมังกร (2566)
คุณตาและคุณยายอาศัยอยู่ด้วยกัน 2 คน และได้เลี้ยงหมากับแมวไว้ด้วย ด้วยฐานะทางบ้านยากจน ทำให้คุณตาตกปลาเพื่อเลี้ยงชีพ จู่ๆ วันหนึ่งคุณตาตกได้ปลาไนตัวใหญ่สีทอง คุณตาตกใจมาก ปลาตัวนั้นอ้อนวอนขอให้คุณตาปล่อยมันไป คุณตาใจดีจึงปล่อยปลาไนสีทองไป มันจึงตอบแทนคุณตาด้วยลูกแก้วสีเขียว พร้อมกับบอกว่าหากคุณตาอยากได้อะไรก็อธิษฐาน แล้วถูลูกแก้วนี้ คุณตาจะได้ทุกอย่าง จากนั้นคุณตาก็กลับบ้าน และบอกกับคุณยายเรื่องนี้ คุณตาก็เริ่มอธิษฐาน ขอบ้านหลังใหญ่ ๆ ให้เท่ากับปลาวาฬ ทันใดนั้นก็มีหมอกพุ่งขึ้น อ่านเพิ่มเติม>>
สืบสานพระราชปณิธานในหลวง รัชกาลที่ 9 แนวทางและหลักการเรียนรู้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (2566)
ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจนานัปการ เพื่อความกินดีอยู่ดีและคุณภาพชีวิตที่ดีของพสกนิกร และพระราชทานไว้ในโอกาสต่างๆ ล้วนแต่เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต บนความพอเพียง พอดี และมีภูมิคุ้มกันแก่ชีวิต รวมไปถึงพระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ ตลอดการครองสิริราชสมบัติ 70 ปี พร้อมพระบรมฉายาลักษณ์ เพื่อเป็นกตัญญุตาบูชาถวายราชสักการะ และเผยแพร่พระเกียรติคุณอันล้ำเลิศให้แผ่ไผศาลต่อไป อ่านเพิ่มเติม>>
โคกหนองนาตารัตน์ (2566)
โคกหนองนาตารัตน์ เป็นการพัฒนาจัดการพื้นที่ทางการเกษตร ซึ่งเป็นการผสมผสานของเกษตรทฤษฏีใหม่ร่วมกับภูมิปัญญาพื้นบ้านของไทยที่มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับสภาพธรรมชาติที่มีอยู่ในพื้นที่นั้น ๆ ซึ่งต้องบอกว่าชื่อเรียกนี้ เป็นการจัดการสภาพแวดล้อมที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติ โดยมนุษย์นำสิ่งที่มีอยู่นั้นมาส่งเสริมทำให้เกิดความสำเร็จในการทำเกษตรกรรมโดยเร็ว และเป็นระบบมากขึ้น ทั้งนี้ แต่ละคำของชื่อเรียกยังหมายถึงแนวทางการทำเกษตรแบบอินทรีย์ และการสร้างชีวิตที่มีความยั่งยืนอย่างที่สุด อ่านเพิ่มเติม>>
การทำหมอนฟักทอง (2566)
ประเพณีบุญคูนลาน (2566)
ประเพณีบุญคูณลาน หรือการสู่ขวัญข้าว เป็นประเพณีของชาวนาในภาคอีสาน จัดขึ้นในเดือนยี่ ตามปฏิทินอีสานของทุกปี จึงเรียกอีกอย่างหนึ่งว่างาน "บุญเดือนยี่” ซึ่งการทำบุญคูณลานในแต่ละพื้นที่จะทำไม่พร้อมกัน ขึ้นอยู่ว่าการเก็บเกี่ยวข้าวจะเสร็จเมื่อไหร่ ชาวนาในภาคอีสานนิยมนำข้าวที่นวดแล้วกองขึ้นให้สูง จากนั้นจึงทำบุญประเพณีเพื่อเป็นสิริมงคล เรียกว่าบุญคูณลาน คำว่า "ลาน” คือสถานที่สำหรับนวดข้าว ส่วนคำว่า "คูณลาน” คือเพิ่มเข้าให้เป็นทวีคูณ หรือทำให้มากขึ้นนั่นเอง ซึ่งมีตำนานเล่าขานสืบต่อกันมาเกี่ยวกับประเพณีบุญคูณลานของชาวอีสานว่า อ่านเพิ่มเติม>>
บ้านผาฆ้อง (2566)
“บ้านผาฆ้อง” หมู่ที่ 7 ตำบลห้วยส้ม อำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของตัวเมืองเลย จังหวัดเลย ระยะทาง 74 กิโลเมตร และตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของที่ว่าการอำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย เป็นระยะทางประมาณ 8 กิโลเมตร สำหรับการเดินทางจากตัวเมืองเลยไปตามถนนมะลิวัลย์ ทางหลวงหมายเลข 201 อยู่เยื้องกับอุทยานแห่งชาติภูกระดึง โดยเลี้ยวซ้ายไปตามถนนเข้าหมู่บ้าน อ่านเพิ่มเติม>>
หมอเป๋ากระดูก (หมอพื้นบ้าน) (2566)
นายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรี เรียนรู้วิชาเป่ากระดูกรักษาโรคมาจาก ปู่และพ่อ พ่อต้องการให้นายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรี มีวิชาการเป่ากระดูกรักษาโรค ต่อจากปู่และพ่อ จึงสอนนายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรีมาตั้งแต่อายุ 21 ปี พ่อจะเขียนคาถาลงในหนังสือให้ และนายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรี จะแต่งครู
ไปยกเอาวิชาจากหนังสือของพ่อ นายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรีใช้เวลาในการศึกษา ร่ำเรียนวิชาเป่า เป็นระยะเวลา 1 ปี เหตุผลที่นายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรี สนใจวิชาการรักษาเป่าโรคกระดูกรักษาโรค เพราะ พ่ออยากให้นายพงษ์ศักดิ์ แก่นไมตรี สืบทอดและประกอบกับการรักษาในอาชีพที่จะช่วยเหลือคนอื่น และไม่อยากให้ชาเป่ากระดูกรักษาโรค หายไป จึงต้องสืบทอดวิชาเป่ากระดูกรักษาโรคจากพ่อและปู่และรักษาโรคให้กับชุมชน ตำบลห้วยส้ม อำเภอภูกระดึง อ่านเพิ่มเติม>>
บุญโฮมยงค์ฟาร์มจิ้งหรีด บ้านมีชัย (2566)
การทำไม้กวาดดอกหญ้า
“ดอกหญ้า”เป็นชื่อเรียกเป็นภาษาภาคกลางของผลผลิตจากพืชชนิดหนึ่งซึ่งในแต่ละภาคจะเรียกไม่เหมือนกัน เช่น ภาคใต้เรียกว่า“ดอกอ้อ”ภาคเหนือ เรียกว่า“ดอกกง”ส่วนชาวบ้านแคนใหญ่ ตำบลแคนใหญ่ อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด รู้จักกันดีในชื่อของ “ดอกหญ้า” มีอยู่ 2 ประเภท คือ“แบบแข็ง”และ “แบบอ่อน” แต่ที่นำมาทำไม้กวาดคือ ดอกหญ้าแบบอ่อนต้นเป็นพืชล้มลุก ชอบอากาศเย็น ดินทรายปนกรวดบริเวณเชิงเขา ไม้กวาด เป็นอุปกรณ์ที่ยังจำเป็นต้องใช้ภายในครอบครัว แม้ปัจจุบัน บางบ้านได้นำเครื่องดูดฝุ่นเข้ามาใช้บ้างแล้ว แต่ก็ยังมีบ้านและสถานที่ต่าง ๆ อีกจำนวนไม่น้อย ที่ต้องการใช้ไม้กวาด ดังนั้น การทำไม้กวาดเพื่อจำหน่าย จึงเป็นการเสริมรายได้อีกทางหนึ่งให้กับครอบครัวได้ อ่านเพิ่มเติม>>
การทอเสื่อกก (2566)
เสื่อกก โดยทั่วไปขึ้นอยู่กับวัสดุอุปกรณ์ที่ทำหากต้องการความสวยงาม ลายละเอียดมีความคงทนต้องเป็นเสื่อที่มาจากปอแก้วหรือปอกระเจา เส้นกกที่มีความเหนียวจะได้งานที่มีความสวยงามและลวดลายที่ละเอียด พร้อมกับลวดลายที่เป็นที่นิยมกันมากๆ เช่น ลายดอกมะขาม ลายตาล้อม ลายตาใบพัด ลายตาเรียง ลายทอง ลายขัด ลายขัดยกดอก ลายแม่ม่าย โดยใช้สีกกที่สลับหรือใช้สีตามความนิยม ซึ่งในสมัยโบราณจะมีสีสันมาจากธรรมชาติ อ่านเพิ่มเติม>>
ประเพณีบุญบั้งไฟ (2566)
ประเพณีบุญบั้งไฟตามความเชื่อของชาวบ้านห้วยส้มใต้ หมู่ที่ 7 ตำบลผานกเค้า อำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย ประเพณีบุญบั้งไฟปรากฏอยู่ใน ตำนานเรื่องพญาคันคากและเรื่องผาแดงนางไอ่ มีการกล่าวถึงการจุดบั้งไฟเพื่อบูชาพญาแถน ตามความเชื่อของภาคอีสานโดยเฉพาะในเรื่องพญาคันคาก อ่านเพิ่มเติม>>
จุดชมวิวผานกเค้า (2566)
จุดชมวิวผานกเค้าผานกเค้า ที่ตั้ง ม.1 ต.ผานกเค้า อ.ภูกระดึง จ.เลย ความหมายของชื่อหมู่บ้าน ผา หมายถึง หิน เขาหิน ทางตัดเป็นแนวดิ่งของภูเขา นกเค้า หมายถึง นกจำพวกหนึ่งหากินเวลากลางคืน มีหลายชนิด เช่น เค้ากู่ เค้าแมว บ้านผานกเค้า หมายถึง หมู่บ้านที่ตั้งอยู่ใกล้หรือภูเขาหิน อ่านเพิ่มเติม>>
การทอเสื่อกก (2566)
นางประยูร ภิญโญ ปัจจุบันอายุ 64 ปี อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 61 บ้านห้วยก่องข้าว หมู่ที่ 11 ตำบลผานกเค้าอำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย
เดิมที นางประยูร ภิญโญ ก่อนที่ได้จะมาทำการทอเสื่อกก มีอาชีพเกษตรกรและรับจ้างทั่วไป ซึ่งรายได้จะได้เฉพาะฤดูเก็บเกี่ยวผลผลิต และรายรับไม่พอกับรายจ่าย จึงคิดอยากทำอาชีพเสริมเพื่อหารายได้มาจุนเจือครอบครัวอีกทาง โดยตนเองมีความรู้ความสามารถในการทอเสื่อกกอยู่แล้ว โดยใช้วัสดุที่มีในท้องถิ่นคือต้นกก นำมาทอเสื่อกก ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในทอเสื่อซึ่งสืบทอดมาจากรุ่นยาย จึงรวมกลุ่มแม่บ้านในชุมชนประมาณ 4-5 คน ช่วยกันหาวัสดุ ต้นกก ที่มีในชุมชน วัสดุ อุปกรณ์ มาทอเสื่อกกภายในกลุ่ม เริ่มขายภายในชุมชนและออกขายตามตลาดนัดทั่วไป โดยสมาชิกในกลุ่มก็ได้ไปต่อยอดเรียนรู้เรื่องลวดลายเพิ่มเติม ทำให้มีคนรู้จักมากขึ้นและมียอดสั่งซื้อเพิ่มมากขึ้น ทำให้สมาชิกในกลุ่มมีรายได้เสริมและเพียงพอต่อการใช้จ่ายในครอบครัว อ่านเพิ่มเติม>>
แหล่งเรียนรู้บ้านม้าไทย (2566)
ประวัติความเป็นมาของแหล่งเรียนรู้
เดิมที นายเกษม สมชาย ฉายา (บุรุษเชื้อชาติอาชาไนยผู้มากับมีดอีโต้ด้ามเดียว) นายเกษม สมชาย เกิดที่จังหวัดเชียงใหม่ มีพ่อเป็นทหารย้ายไปเรื่อยๆและเป็นผู้ใหญ่บ้าน เคยเลี้ยงม้าที่จังหวัดลำปาง และขายม้าจนหมด เมื่อพ่อ แม่เสียชีวิต หลังจากนั้นก็เดินทางเขาสู่กรุงเทพฯเรียนจบปริญญาโทสาขาวิทยาศาสตร์การกีฬาจากมหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒประสานมิตร หลังจากนั้นก็เข้าเป็นอาจารย์สอนพละที่มหาวิทยาลัยเซาท์อีสเอเชีย พร้อมเป็นผู้ฝึกสอนเทนนิส หลังจากนั้นได้ลาออกมาเป็นผู้จัดการฝ่ายเทคนิคของบริษัทเอกชนด้านการเกษตร สะสมเก็บข้อมูลและความรู้ด้านการเกษตรเรื่อยมา ต่อมาได้ย้ายมาอยู่ที่บ้านผาสามยอดตำบลผานกเค้าเมื่อ ปี พ.ศ.2544 อ่านเพิ่มเติม>>
การถักทอไหมพรม (2566)
นางสาวสุกันยา ตะวันทัศไนย เป็นผู้มีความรู้ และเป็นผู้จัดตั้งกลุ่มถักทอไหมพรมขึ้นในชุมชน มีความสามารถในการถักทอไหมพรม เช่น เสื้อกันหนาว หมวกไหมพรม ถุงมือ ถุงเท้าและผ้าคลุมไหล่ โดยใช้ไหมพรมขนแกะวิธีแบบถักมือและแบบทอเครื่องที่ทำขึ้นเอง ทำให้กลุ่มแม่บ้าน ในชุมชนได้ มีอาชีพที่มั่นคง และยังสร้างรายได้ให้กับตนเองและกลุ่มแม่บ้านในชุมชนบ้านผานกเค้า
กลุ่มถักทอไหมพรม ของนางสาวสุกันยา ตะวันทัศไนย ได้รับเลือกเป็นแหล่งเรียนรู้การประกอบอาชีพถักทอไหมพรมประจำตำบลผานกเค้าและอำเภอภูกระดึง อ่านเพิ่มเติม>>
การทำกระเป๋าจากเศษผ้า (2566)
ภูมิปัญญาท้องถิ่น (Local wisdom) หมายถึง ความรู้หรือประสบการณ์ดั้งเดิมของประชาชนในท้องถิ่นที่ได้รับการถ่ายทอดสืบต่อกันมาจากบรรพบุรุษหรือถ่ายทอดต่อกันจากสถาบันต่างๆ ในชุมชน เช่น จากสถาบันครอบครัว สถาบันความเชื่อและศาสนา สถาบันการเมืองการปกครอง สถาบันเศรษฐกิจ และสถาบันทางสังคมอื่น ๆ อ่านเพิ่มเติม>>
วัดศรีภูกระดึงพัฒนาราม (2566)
ศาสนสถานในพระพุทธศาสนา เป็นสถานที่ ประดิษฐานพระพุทธศาสนา มีองค์ประกอบ คือ โบสถ์ วิหาร เจดีย์ สถูปพระพุทธรูป ศาลาการเปรียญ และกุฏิ หรือสิ่งก่อสร้างอื่นที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาเป็นที่พักอาศัยของพระภิกษุ สามเณร เป็นศูนย์กลางสังคมของพุทธศาสนิกชน และเป็นสถานที่ประกอบกิจกรรมประเพณีในพระพุทธศาสนา เป็นอนุสรณ์ให้ระลึกถึงคุณพระรัตนตรัย ซึ่งพุทธศาสนิกชนนิยมไปกราบไหว้บูชา และร่วมกิจกรรมต่างๆ ในพุทธศาสนา ซึ่งสร้างขึ้นเพื่อใช้ในกิจการ หรือเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาได้แก่ ส านักสงฆ์วัดวาอาราม โบสถ์วิหารเจดีย์และสถูป อ่านเพิ่มเติม>>